Од денес сите очи ширум светот се вперени во Ватикан. Поточно, на камин што ќе му каже на надворешниот свет дали има наследник на папата Франциско. Подоцна денеска започнува конклавата, изборот на новиот папа. Терминот доаѓа од латинскиот cum clave („со клуч“) и се однесува на настан зад затворени врати. Тоа е секако конклавата: сè е тајно.
Што можеме да очекуваме денес?
Денот започнува со миса во Свети Петар, предводена од 91-годишниот кардинал Џовани Батиста Ре, кој ја водеше и погребната миса на Францис на крајот на минатиот месец. Содржината на неговата проповед е многу важна, бидејќи тој ќе опише каков водач треба да има црквата.
Кардиналите потоа одат во Капела Паолина во Апостолската палата. Таму ја пеат песната Veni Creator Spiritus, која го повикува Светиот Дух да им помогне да го направат својот избор. Групата потоа влегува во Систинската капела.
Сите кардинали потоа се заколнуваат еден по еден. Тие потоа слушаат медитација дадена од 90-годишниот кардинал Раниеро Канталамеса. По концертот ќе се свири Екстра омнес и секој на кој не смее да гласа ќе мора да ја напушти капелата. Потоа следи првиот круг на гласање.
Вечерта околу 19 часот прво се појавува чад од оџакот. Бело? Потоа се избира нов папа. Црното значи дека ќе има нов круг на гласање. Се очекува вечерва чадот да биде црн.
Гледајте во живо
Моментот на пушење можете да го гледате во живо преку преносот во живо на NOS.nl. Преносот за конклавата започнува попладнево во 16 часот и 30 минути. Од четврток ќе има два моменти дневно, со почеток во 10:30 и 17:30 часот.
Како продолжува конклавата?
На конклавата учествуваат 133 кардинали од 71 земја. Тие имаат право на глас затоа што се под 80 години. Кардиналите престојуваат во гостинската куќа Каса Санта Марта и во мал анекс, бидејќи немало доволно достапни соби во главната резиденција.
Тие гласаат четири пати на ден: двапати наутро и двапати попладне. На лист хартија го пишуваат името на својот фаворит и го предаваат. Гласовите се бројат и резултатите се споделуваат со надворешниот свет два пати дневно: околу пладне и навечер околу 19 часот. Моментот на пушење може да биде и порано, ако побрзо излезат.
Инаку, од големо значење се и деновите пред конклавата. По смртта на еден папа, во Рим доаѓаат кардинали од целиот свет. Не само за погребот, туку и за подготовка за папските избори. Тие прават кампања, разговараат меѓу себе и имаат состаноци.
Зошто конклавата е толку тајна?
Аутсајдерите шпекулираат за тоа кој би можел да биде новиот папа, но самата конклава е една голема мистерија. Ден пред почетокот на изборите, кардиналите се вселуваат во Каса Санта Марта. Секојдневно со автобуси се носат до и од Систинската капела, за да се спречи каков било контакт со надворешниот свет.
Не само кардиналите се обврзани со должност на доверливост, туку и сите членови на персоналот вклучени во папските избори. Од лекари до возачи на автобуси и од членови на Папскиот швајцарски гардиски корпус до придружници на лифтот, сите полагаат и потпишуваат заклетва.
Конклавата е толку тајна поради неколку причини. Пред сè, да се спречи надворешно влијание, на пример од влади или моќни луѓе. На папскиот избор се гледа како на свет процес во кој Светиот Дух ги води кардиналите до вистинскиот избор. Дополнително, мора да се одржува црковно единство: какви било разлики во мислењата за време на конклавата не смеат да бидат јавно објавени.
Погледнете го и ова видео за тоа како функционира конклавата:
Колку брзо ќе има нов папа?
Нов папа има кога кардиналот ќе добие најмалку две третини од гласовите. Во овој случај, тоа е 89 гласови или повеќе. Последните времиња (2013 и 2005 година) имаше нов папа во рок од два дена.
Кога ќе пристигне новиот папа, од оџакот на покривот на Сикстинската капела се крева ѕвона на прстенот на Свети Петар и бел чад. Весникот на Ватикан, Osservatore Romano, веднаш ќе објави специјално издание. Кардиналите заедно ја пеат Te Deum Laudamus за да му благодарат на Бога.
Очите и камерите потоа се свртуваат кон балконот на Свети Петар, каде што кардиналот протоѓакон најпрво го најавува новиот папа. Ова се прави на латински, со првите зборови: Annuntio vobis gaudium magnum, habemus papam. Со други зборови: Ви носам добра вест, имаме папа. Кардиналот протоѓакон го кажува името и презимето на новиот поглавар и на крајот името што ќе го земе како папа.
Тогаш станува збор за чекање новиот папа да влезе на балконот. За тоа време тој се пресоблекува и се кажуваат молитви. Минатиот пат имаше десет минути помеѓу објавата на балконот и првиот балконски момент за папата. Франциск најпрво сакал да го повика почесниот папа Бенедикт XVI.
Кои се претендентите?
На претходните папски избори, главните претенденти беа јасни. Сепак, изборот на Францис беше изненадување. Тоа може да се случи и сега, особено што нема кандидати кои навистина се истакнуваат. Фрањо иницираше црковна реформа и назначи многу нови кардинали. Сега има повеќе кардинали на колеџот од Азија (вклучувајќи го и Блискиот Исток) и Африка. Азиски папа не е незамислив.
Претходно оваа недела, дописникот од Ватикан Андреа Вриде ги наведе кардиналите кои се чини дека имаат најголеми шанси:
Католичката вера најбрзо расте во Африка и Азија. Денес, секој петти католици доаѓа од африканскиот континент. Ваквите трендови можат да имаат влијание и на конклавата.
Во специјалното подолу ќе видите повеќе фигури и трендови околу католичката вера:
извор:НОС Холандија