Ви се згади?! Многумина го губат апетитот само при помислата на црви во храната. Оваа реакција науката ја нарекува „хранлив табу“: одредени животни, растенија или габи, иако технички се јадливи, се сметаат за табу во одредена култура или општествена група и затоа не се консумираат.
На пример, практикувачите на хиндуизмот не јадат говедско месо, муслиманите и евреите не јадат свинско месо, а во западните култури многумина чувствуваат одвратност кон консумација на инсекти.
Сепак, според проценките на Организацијата за храна и земјоделство (ФАО), инсектите се дел од исхраната на околу 2 милијарди луѓе ширум светот, особено во делови од Африка, Азија, Централна и Јужна Америка. Повеќе од 2.000 видови инсекти се сметаат за јадливи низ светот.
Сега, брашното од брашнести црви за првпат е одобрено за употреба во храна во Европската Унија (ЕУ). Дозволата се однесува на брашното добиено од ларвите на брашнестиот бршлен Tenebrio molitor. Ова не значи дека луѓето ќе јадат цели црви, пржени скакулци или свилени буби, како што некои можеби си замислуваат.
Ова брашно, богато со протеини, во иднина ќе се користи во мали количини во индустриски произведени печива како леб или колачи, во тестенини, преработени производи од компир или сирење.
Нема здравствен ризик од инсекти
Брашното од брашнести црви не претставува здравствен ризик, инаку не би било одобрено, нагласува и германската Сојузна агенција за заштита на потрошувачите и безбедност на храна.
Пред одобрувањето, производителите мора да поднесат барање за дозвола во рамките на „Регулативата за нова храна“ за секој инсект што сакаат да го пласираат на пазарот. Европската агенција за безбедност на храна (ЕФСА) врши темелна научна проценка за да ја потврди безбедноста за човековото здравје.
Дозволените максимални количини се ограничени: лебот и пецивата можат да содржат максимум четири грама брашно од брашнести црви на 100 грама финален производ, а за сирењето, горната граница е еден грам на 100 грама производ.
Покрај тоа, брашното се подложува на УВ-зрачење пред употреба, со што се елиминираат можните патогени. Ова зрачење исто така го зголемува нивото на витамин Д3 во прашокот.
Зошто брашнестите црви се погодни за консумација?
Брашнестите црви содржат важни хранливи материи како железо, цинк и витамин B12. Тие се богати со протеини – новоодобреното брашно од брашнести црви содржи 50 до 55 проценти протеини. Исто така, ги содржат сите девет есенцијални аминокиселини и обезбедуваат здрави масти, влакна и важни витамини.
Освен тоа, нивното производство е поеколошки во споредба со традиционалните извори на протеини како говедско, свинско и пилешко месо. Тие бараат помалку вода, храна и простор и произведуваат помалку стакленички гасови.
Скриени животински состојки во многу прехранбени производи
Животинските состојки веќе долго време се користат во печива, тестенини и сирење, но често е тешко да се препознаат бидејќи се кријат зад додатоци или стручни термини.
Многу индустриски пекари долго време користат Л-цистеин (E920) за да го направат тестото помеко. Оваа амино киселина често потекнува од свински влакна или пердуви и не мора да биде декларирана.
Околу 35% од сирењата низ светот содржат животинско лаб, ензими добиени од желудниците на преживари, најчесто телиња. Овие ензими ја разделуваат млечната белковина и помагаат во стврднување на млекото без да го направат кисело – процес неопходен за производство на сирење.
Многу производи содржат и желатин – мешавина од протеини добиена од кожа и коски на говеда и свињи. Желатинот се користи за стабилизирање на чорби и сосови, за згуснување на крем сирење и за врзување на житарици во мусли барови.
Веќе има инсекти во храната
Од 2021 година, во ЕУ се одобрени четири вида инсекти како храна, најчесто во сушена или во форма на прашок: сушениот жолт брашнест црв, скакулецот (Locusta migratoria), домашниот штурец (Acheta domesticus) и ларвата на житната буба (Alphitobius diaperinus), позната како биволски црв.
Овие инсекти веќе може да се најдат во преработени месни производи, печива, смеси за печење, тестенини, пица, грицки како чипс и ф’стаци, чоколадо, сирење, мармалад, мусли, мусли барови и многу повеќе.
Ако некој не сака да консумира инсекти, треба внимателно да ја чита листата на состојки. Инсектите мора да бидат означени согласно ЕУ-регулативата – со нивното латинско и национално име, како и формата во која се користени.
Исто така, производите мора да содржат предупредување за можни алергиски реакции кај луѓе алергични на ракчиња, мекотели и домашна прашина.
DW
