Иранскиот Германец Џамшид Шармахд е погубен во Иран. Шармахд (69) бил дисидент и со години живеел надвор од Иран. Живеел во американската држава Калифорнија. Во 2020 година, тој беше киднапиран во Дубаи и префрлен во Иран. Таму тој беше осуден на смрт во 2023 година, според Амнести интернешенел на лажно судење.
Иранските власти само објавија дека тој бил погубен утринава, а не се соопштуваат повеќе детали. Во Иран, осудените на смрт обично се обесуваат пред зори.
Иран, меѓу другото, го обвини дека планирал напад на џамија во 2008 година. Четиринаесет лица загинаа, а повеќе од 200 беа повредени. Тој беше обвинет и за откривање доверливи информации за локациите на ракетите во ТВ програма во 2017 година.
Лажно судење
Семејството на Шармахд вели дека обвинувањата се невистинити и со години се бореле за негово ослободување. Германија протера двајца ирански дипломати од земјата во 2023 година по пресудата. Соединетите Држави го нарекоа третманот на Шармахд „за осуда“ и, како и Амнести, го нарекоа шоу судење.
Според Амнести, судењето било нефер бидејќи на Шармахд не му бил даден пристап до независен адвокат. Во извештајот за случајот, Амнести претходно напиша дека адвокатот назначен од иранската влада ќе го брани Шармад само ако неговото семејство пренесе 250.000 долари. Во спротивно адвокатот не би направил ништо.
Иран, исто така, негираше конзуларна помош за Шармахд од Германија. Таквото одбивање е вообичаено за затворениците кои имаат иранско државјанство.
Шармад е роден во Техеран, а пораснал во Германија. Германските политичари ја нарекуваат егзекуцијата „грозоморно злосторство“ и „страшна вест“. Лидерот на политичката партија ЦДУ бара протерување на иранскиот амбасадор во Берлин.
Последен контакт
Шармахд беше на службено патување за неговата софтверска компанија во летото 2020 година. Тој се надеваше дека ќе се смени во Дубаи на друг лет за Индија. Патувањето во тој период беше тешко поради корона.
Не е јасно како бил киднапиран. Неговото семејство последен пат имало контакт со него на 28 јули 2020 година. Врз основа на податоците испратени од неговиот телефон, стана јасно дека тој е префрлен од Дубаи во Оман. На 30 јули дојде уште еден сигнал од пристанишниот град Сохар во Оман. Тогаш сигналот престана. Два дена подоцна, Иран објави дека Шармахд бил заробен во „сложена операција“.
Иран секоја година извршува стотици егзекуции. Амнести интернешенел во мај заклучи дека најмалку 853 луѓе биле егзекутирани до 2023 година. Ова значи дека Иран го има огромното мнозинство од сите регистрирани егзекуции ширум светот: 74 проценти.
извор:НОС Холандија
