Кисија Хекстер – Дописник од Европската Унија
Останува да се види дали министерот за надворешни работи Велдкамп ќе успее да ги убеди мнозинството од своите колеги од ЕУ во Брисел попладнево да покренат истрага за тоа дали Израел сè уште ги исполнува условите за соработка со Европската Унија. Велдкамп му напиша писмо на шефот за надворешни работи Калас пред две недели во кое побара таква истрага. Досега не е добиен никаков одговор.
Европската комисија мора да одговори само ако добие барем 14 од 27-те земји од ЕУ согласни. Или со покренување истрага или со објаснување зошто тоа не се случува. Но, високи дипломати од ЕУ известуваат дека бројот на вклучени земји во моментов е заглавен на околу 11, што е недоволно за да се наметне таков одговор. Меѓу другите се и Шпанија, Франција, Ирска, Словенија и голем број скандинавски земји.
Земји како Унгарија и Чешка не сакаат да знаат ништо за вршење притисок врз Израел. Помеѓу нив има многу земји кои стануваат сè покритични, но се исто така многу претпазливи бидејќи е политички многу чувствително да се припишуваат реални последици на постапките на Израел во Појасот Газа. Дипломатите се надеваат дека ќе успеат да убедат голем број земји во средината да го поддржат предлогот на Велдкамп пред состанокот дури и да започне. Но, тие ги ублажуваат очекувањата: „Секако не е безнадежно, но ќе седиме на состанокот со стегнати задници“.
Дури за време на состанокот ќе стане јасно дали земјите кои однапред ветија поддршка всушност ќе ја изразат и дали доволно други ќе гласаат „за“.
Раскинувањето на договорот не е целта
Велдкамп не е загрижен за раскинување на таканаречениот „договор за асоцијација меѓу ЕУ и Израел“. Договорот содржи секакви договори, вклучително и за трговските односи. ЕУ е најважниот трговски партнер на Израел. Раскинувањето на партнерството би го погодило Израел силно, и политички и економски.
Покрај тоа, постигнувањето на тоа е практично невозможно. Шпанија и Ирска веќе побараа суспензија на договорот во октомври минатата година, но беа одбиени. Сите 27 земји од ЕУ мора да одобрат таков чекор, Унгарија нема да се двоуми да го употреби своето вето.
Холандија не сака да го запре дијалогот со Израел. Предлогот на Велдкамп, кој наскоро ќе биде презентиран, затоа оди многу помалку далеку: истрага за усогласеност со договорот. Член 2 наведува дека односот меѓу ЕУ и Израел и самиот договор се засноваат на почитување на човековите права и демократските принципи. Сите договори склучени од ЕУ содржат вакви услови.
Вето
Велдкамп претходно изјави дека според него, меѓу другото, израелската блокада на испораките на помош за Појасот Газа е во спротивност со меѓународното хуманитарно право и тој се залага за истрага на ова. Додека не се спроведе таква истрага, Холандија ќе го употреби своето вето за да ги блокира преговорите за продолжување на „акциониот план“ што е дел од договорот за соработка. Тој истече во јануари, а сега кога Холандија ја наметнува својата блокада, разговорите за продолжување се заглавени. Не е јасно какви ќе бидат точните последици.
Дипломатите не сакаат да го предвидат прашањето што ќе се случи ако Велдкамп не го добие мнозинството. Висок дипломат на ЕУ вели дека „неговата интуиција“ му кажува дека шефот за надворешни работи Калас „ја гледа разумноста“ на барањето на Велдкамп, но дека не е јасно што ќе се случи ако бројот на потребни земји е малку помал.
Европската комисија може и самата да одлучи да покрене таква истрага и не мора да чека земјите да го побараат тоа. Досега, Комисијата не одговори на барањето на Велдкамп, но ако повеќе земји го побараат тоа, притисокот за преземање мерки ќе се зголеми.
Но, не е само шефот за надворешни работи Калас тој што одлучува. На крајот, самата претседателка на Европската комисија ќе сака да даде одобрение за политички чувствителното прашање. Досега, Германката Фон дер Лајен беше резервирана во своите критики кон Израел; во ходниците се вели дека таа не е за истрага.
извор: НОС Холандија
