Три месеци по контроверзните избори во Мозамбик, опозицискиот лидер Венансио Мондлејн се врати во земјата. Стотици негови поддржувачи се собраа на аеродромот. Безбедносните сили употребија солзавец, а патиштата до аеродромот беа блокирани од полицијата за да спречат повеќе луѓе да пристигнат.
Изборите беа на почетокот на октомври. За победник беше прогласена владејачката партија Фрелимо, која е на власт 50 години. Но, според опозицијата и меѓународните набљудувачи, има масовна измама, што доведе до големи протести и насилство. Оттогаш, повеќе од сто луѓе, а според некои проценки и стотици, се убиени.
Мондлејн побегна од земјата. Тој рече дека се плаши за својот живот откако двајца сопартијци беа застрелани во автомобил непосредно по изборите. Од странство тој повика на мирен протест.
Немири и грабежи
Илјадници Мозамбиканци ја напуштија земјата поради насилството. Засегната е и бизнис заедницата. На крајот на декември беше исклучен голем рудник.
Непосредно пред Божиќ, откако резултатот беше официјално потврден, избувнаа немири од големи размери. Беа ограбени продавници и запалени полициски автомобили, полициски станици и други објекти. Беше нападнат и затвор, по што се вели дека побегнале илјадници затвореници.
По пристигнувањето во главниот град Мапуто, Мондлејн рече дека се вратил за да се спротивстави на наративот дека дијалогот не може да се одржи бидејќи тој не е во земјата. Тој, исто така, сака да престане насилството врз демонстрантите и неговите поддржувачи повеќе да не се гонат. Мондлејн понатаму рече дека сака да биде поблиску до протестното движење.
Мозамбик има околу 35 милиони жители, од кои многу живеат во сиромаштија. Фрелимо владее со земјата од независноста од Португалија во 1975 година. Партијата во неколку наврати беше обвинета за изборен фалсификат.
Дописникот Елс ван Гелдер:
„Постои голема загриженост дека хаосот и насилството ќе се зголемат во наредните денови, бидејќи опозицискиот лидер Мондлејн рече дека се вратил во земјата за да предводи нов бран протести. И тие се задушени со многу тешка рака. Гневот е висок меѓу Мозамбиканците, особено невработените млади, кои имаат мала иднина во оваа земја богата со ресурси и се заситени од нивната економска состојба и корупцијата во земјата.
Лидерот на Фрелимо ќе положи заклетва на 15 јануари, но Мондлејн изјави дека ќе се прогласи за претседател. Мондлејн беше кандидат за опозициската партија Подемос, но се чини дека ја губи поддршката и може да заврши сам.
Со тензија гледаат и соседните земји. Јужна Африка транспортира многу товари по пат до Мапуто за извоз и неколкупати ја затвори границата во последните месеци поради немирите. Бегалците од Мозамбик веќе пристигнаа во Малави. Во другите земји во регионот, младинските протести против актуелните лидери завршија минатата година по насилството од армијата и полицијата, како на пример во Кенија. Прашањето сега е дали младите од Мозамбик ќе одат во крајности за промена“.
извор: НОС Холандија
