Од 1 јануари Русија ќе престане да извезува природен гас во Молдавија. Ова го соопшти руската државна гасна компанија Гаспром во соопштение. Во оваа источноевропска земја претходно овој месец беше прогласена вонредна состојба поради претстојниот недостиг на гас.
Молдавскиот премиер Дорин Речеан ја осудува одлуката за исклучување на славината за гас. Според Recean, Кремљ користи гас како „политичко оружје“. Тој исто така рече дека Русија ги става на студ жителите на одметнатиот проруски регион Придњестровје, каде рускиот природен гас влегува во земјата.
Молдавија добива руски гас преку гасоводи во Украина, но договорот на Украина со Гаспром истекува на 31 декември. Во ноември, молдавскиот министер за енергетика Виктор Парликов отпатува во Санкт Петербург за да го убеди Гаспром да продолжи со испораките на гас преку алтернативна рута преку Турција, Бугарија и Романија.
Гаспром одби. Според руската државна компанија за гас, Молдавија треба да плати долг од околу 750 милиони евра. Молдавија вели дека нејзиниот долг не надминува 8,5 милиони евра.
Договорот за гас меѓу Украина и Гаспром
И покрај руската инвазија во 2022 година, Украина во последниве години го задржа договорот за гас со Гаспром за пренос на природен гас до европските земји преку украинските гасоводи. Тој договор истекува на 31 декември и Украина не сака да го обнови, бидејќи Кремљ ги користи приходите од гасот за да ги зајакне своите воени гради.
Украина не користи руски природен гас од 2014 година, кога Русија го анектираше Крим. Земјата добива гас од Полска, а исто така зависи од јаглен и нуклеарна енергија.
Во средината на декември, молдавскиот парламент одобри вонредна состојба поради претстојниот недостиг на гас. Со прогласување вонредна состојба, владата може да го дистрибуира гасот што се уште е достапен и да се ограничи извозот.
Рускиот природен гас во моментов сè уште претставува околу 80 отсто од побарувачката во Молдавија. Владата вели дека ги разгледува правните опции за да го спречи затворањето на гасот.
Не е јасно дали прекинот на испораката на гас од страна на Газпром е предвесник за целосно запирање на извозот на руски гас преку Украина во Европа. Покрај Молдавија, од рускиот природен гас сè уште зависат и Унгарија, Словачка и Австрија. Исто како Молдавија, тие во принцип можат да добиваат и руски гас преку цевководи што не минуваат низ Украина.
извор:НОС Холандија
