Експериментот со џиМетал (gMetal), спроведен од првиот турски астронаут, полковникот Алпер Гезеравџи, ќе помогне во развојот на ракетни системи кои работат на јаглерод диоксид во атмосферата на Марс, отворајќи го патот Туркије да стигне до Марс во иднина, јавува Анадолу.
Проектот џиМетал се подготвува веќе една и пол година, изјави за Анадолу професорот Искендер Ѓокалп, проект-менаџер за џиМетал во турската научна институција Тубитак во Истражувачкиот центар Мармара.
Ѓокалп рече дека направиле прелиминарни подготовки за експерименти за согорување со џиМетал:
„Треба да имате добра мешавина помеѓу горивото и воздухот; на пример, користењето цврсти честички во ракетните мотори со цврсто гориво е тешко во состојба на гравитација; затоа, ние откриваме како мешањето со цврсти честички функционира во услови без гравитација или средина со многу ниска гравитација, затоа што имаме за цел да изградиме мала ракета за Марс, но ако го земеме воздухот како гориво од овде на Земјата, тоа е прилично скапо, а имајќи предвид дека 95 отсто од атмосферата на Марс е јаглерод диоксид, сакаме да изградиме ракета која ќе зема метални честички како алуминиумот или магнезиумот од Земјата и да го користи јаглерод диоксидот од Марс како гориво. Така, сакаме да користиме помалку гориво, а подобро да ја зголемиме погонската моќ“.
– џиМетал овозможува производство на гориво што може да се рециклира –
Проф. д-р Ѓокалп истакна дека јаглерод диоксидот се емитира од употребата на фосилни горива и додаде дека ваквата состојба предизвикува глобално затоплување.
За тоа како да се произведе топлина и енергија без емисии на јаглерод диоксид, тој рече дека кога железото и кислородот ќе се соединат и согорат, добиениот железен оксид и топлината создадена од процесот може да се достават до фабриките за железо за да се трансформира назад во железна руда, што е еден од „најдобрите примери за циркуларна економија“.
Ѓокалп нагласи дека џиМетал не е експеримент со согорување, туку експеримент за „подобрување на смесата“ и додаде дека овој експеримент може да се спроведе и на Земјата.
– Создавањето средина со нула гравитација на Земјата е можно –
Ѓокалп спомна дека не е можно лесно да се најдат можности за спроведување експерименти и истражувања во вселената, но можно е да се создаде средина со нула гравитација овде на Земјата:
„Ако сакаме Туркије силно да учествува во истражувањето на вселената, треба да ја зголемиме фреквентноста на овие експерименти, а начинот да го направиме тоа е да реализираме средина со нула гравитација на Земјата. Постојат два начина да се направи тоа: првиот е параболични авиони, а вториот се лифтовите“.
„Замислете Ербас што може да полетува и слетува на 45 степени; може да ја подели гравитацијата на 100 за 20 секунди точно на темето на параболата, за да можеме да ја користиме внатрешноста на авионот како лабораторија“, додаде тој.
Што се однесува до вториот начин, кога лифтот се движи надолу, или слободно паѓа, Ѓокалп рече дека „може во воздух да лебдите кратко време“, како што има пример за овој метод користен во Германија, каде што има 110-метарска кула со лифт во слободен пад, во кој многу експерти и истражувачи спроведуваат експерименти секој ден.
Ѓокалп истакна дека најголемиот систем за слободен пад е окното на рудник за јаглен во Јапонија, долго еден километар, но тоа било затворено.
„Кога отидов за експерименти во Јапонија ми кажаа дека таму има уште еден Турчин, и тогаш го запознав Ахмет Јозгатлигил, заменик-министерот за индустрија и технологија, кој потоа стана втор менаџер за проектот џиМетал“, рече тој.
Ѓокалп додаде дека е важно ваквите истражувања и експерименти да се спроведуваат во Туркије за да се охрабрат младите и да се спречи „одливот на мозоци“.
