Професорот Ѓурѓевиќ нагласува дека најновото истражување објавено во списанието Science Advances привлекува внимание бидејќи луѓето го поврзуваат со холивудски филм за катастрофа. Сепак, тоа не е толку јасна тема и генерациите што живеат денес веројатно нема да бидат сведоци на овие промени, но во следните дваесет години ќе бидеме сигурни дали таа точка е помината или не, но нема да ги почувствуваме сите драматични последици. за кои се зборува.
Кога ќе ја преминеме линијата од која нема враќање?
Вредноста на трудот на холандските научници се одразува пред се, според мислењето на проф. Ѓурѓевиќ, со тоа што по децениски истражувања за промените на океанските струи, за прв пат јасно дефинирана метрика е кога ќе знаеме дека сме ја преминале линијата од која нема враќање.
Атлантската меридијална превртена циркулација (AMOC) е систем на површински и длабоки струи во Атлантскиот Океан кои се поттикнати од атмосферските временски промени и термохалинските промени во температурата и соленоста.
Како што објаснува професорот Ѓурѓевиќ, „тие струи се како тебе буквално да имаат џиновска подвижна лента и еден дел од тој појас оди по површината на глобалните океани, а другиот дел од тој појас оди по дното на глобалните океани. И само на многу специфични места таа површинска вода тоне на дното“.
Површинскиот слој на океанот се протега на длабочина од неколку стотици метри, а понатаму, до 5.000 – 6.000 метри, колку што е просечната длабочина на океанот, е длабокиот океан, а површинската вода може да потоне само до дното на океанот на многу посебни места.
– На одредени места, кога ќе се достигне одредена температура и соленост, каде што водата е доволно студена и густа поради соленоста, да може да потоне до длабочина, на тие места тие површински струи, површинскиот дел на таа подвижна лента, се спушта на дното на океанот и потоа дека струјата продолжува да оди по дното на океанот, за повторно да се појави на друго место – објаснува проф. Ѓурѓевиќ.
На југот на Гренланд има конвекција, вертикално тонење каде водата од површината полека се спушта на дното и потоа се враќа по дното на Атлантикот, покрај Европа, потоа влегува во Индискиот Океан и оди сè околу Антарктикот, па повторно се појавува во Пацификот, а излегува на површина и повторно се враќа на Атлантикот.
Кој е најголемиот апсорбер на јаглерод диоксид од атмосферата?
Водата е апсорбер на дел од јаглеродниот диоксид што луѓето го испуштаат во атмосферата, бидејќи хемијата на водата е таква што добро го апсорбира јаглеродниот диоксид.
– Очигледен пример е Кока-Кола, која е исполнета со јаглерод диоксид. Кога ќе го отворите шишето, дел од него излегува, но добар дел останува. Исто така, океанската вода има капацитет да апсорбира дел од јаглерод диоксид од атмосферата. Бидејќи луѓето постојано додаваат со согорување фосилни горива и се апсорбираат од океанската вода, киселоста на океанот се зголемува и тоа претставува дополнителен проблем – забележува проф. Ѓурѓевиќ.
Меѓутоа, кога дел од тој апсорбиран јаглерод диоксид ќе падне во точка на притисок што оди до дното на океанот, тој ќе остане засекогаш заробен и нема да може да се врати во атмосферата. Затоа AMOC е еден вид пумпа која го вади јаглеродниот диоксид од атмосферата и го поставува таму каде што повеќе не може да се врати.
– Значи океанот работи за нас. Таа гранка на AMOC што оди од површината до дното црпи јаглерод диоксид и ни помага да ги направиме тие климатски промени малку поблаги отколку што инаку би биле, иако испуштаме многу повеќе отколку што таа океанска „цевка“ може да внесе – тврди тој. проф. Ѓурѓевиќ.
telegraf.rs